top of page
κοινωνικές παροχές

Κακοποίηση γυναικών  - παιδική κακοποίηση

(ενδοοικογενειακή βία)

 

 

 

Κακοποίηση Γυναικών

Η βία κατά των γυναικών είναι παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Δεν κάνει διαχωρισμό μεταξύ συνόρων, πολιτισμών ή πλούτου. 
Ο ορισμός της βίας κατά των γυναικών αντιστοιχεί στον ορισμό που υιοθετήθηκε το 1995 στην 4η Παγκόσμια Διάσκεψη Γυναικών και αναφέρεται στις παραγράφους 113 και 118 της Πλατφόρμας Δράσης του Πεκίνο (*).

Ο όρος «βία κατά των γυναικών» περιλαμβάνει κάθε πράξη βίας που στηρίζεται στο φύλο και έχει ως αποτέλεσμα ή είναι δυνατό να έχει ως αποτέλεσμα, την σωματική, σεξουαλική ή ψυχολογική βλάβη ή πόνο για τις γυναίκες, συμπεριλαμβανομένων των απειλών τέτοιων πράξεων, τον εξαναγκασμό ή την αυθαίρετη στέρηση της ελευθερίας είτε αυτό προκύπτει στην δημόσια είτε στην ιδιωτική ζωή(παρ. 113).

«Η βία κατά των γυναικών είναι η έκφραση της ιστορικά διαπιστωμένης ανισότητας στις σχέσεις ισχύος μεταξύ ανδρών και γυναικών, που οδήγησε στην κυριαρχία των ανδρών επί των γυναικών και στις διακρίσεις σε βάρος των γυναικών, με αποτέλεσμα τη παρεμπόδιση της ανάπτυξής τους» (παρ.118).
Επομένως ο όρος βία περιλαμβάνει:

  • Τη βία μέσα στην οικογένεια (ενδοοικογενειακή βία).

  • Τη βία γενικά μέσα στην κοινωνία (βιασμός, σεξουαλική κακοποίηση, σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία, trafficking/σωματεμπορία).

Πρόκειται για φαινόμενο διαδεδομένο σε όλες τις κοινωνίες και σε όλες τις κοινωνικές τάξεις, ανεξάρτητα από το επίπεδο ανάπτυξης, το βαθμό πολιτικής σταθερότητας, το πολιτισμό ή τη θρησκεία.

Κύριες μορφές κακοποίησης γυναικών

Η ενδοοικογενειακή βία ορίζεται κάθε είδους σωματική, σεξουαλική ή ψυχολογική βία που ασκείται σε βάρος του θύματος από τον πρώην ή νυν σύζυγο ή σύντροφο, καθώς και από μέλη της οικογένειάς του.
Κύριες εκφάνσεις της ενδοοικογενειακής βίας αποτελεί η βία μεταξύ συζύγων ή συντρόφων, οι επιθέσεις εφήβων προς τους γονείς, η κακοποίηση και εκμετάλλευση ανήλικων ή ηλικιωμένων μελών της οικογένειας.

Η βία μέσα στην οικογένεια μπορεί να εμφανίζεται με μορφές όπως είναι η ψυχολογική βία, η οικονομική εκμετάλλευση, η σωματική και η σεξουαλική κακοποίηση.
Από τις πιο συνηθισμένες μορφές ενδοοικογενειακής βίας είναι αυτή που εκδηλώνεται από τον (πρώην ή νυν) σύζυγο ή σύντροφο προς τη σύζυγο ή σύντροφο αντίστοιχα.

Ο βιασμός είναι ο εξαναγκασμός ατόμου, με σωματική βία ή με απειλή σπουδαίου και άμεσου κινδύνου,  σε συνουσία ή σε άλλη ασελγή πράξη ή σε ανοχή της (άρθρο 336 παράγραφος 1  του Ποινικού Κώδικα).  
Ο βιασμός είναι το πιο αποτρόπαιο έγκλημα. Είναι ένα έγκλημα εξουσίας και επιβολής που προσβάλλει βάναυσα την  προσωπικότητα και την αξιοπρέπεια του θύματος.  

Η σεξουαλική παρενόχληση αφορά τη συμπεριφορά σεξουαλικού περιεχομένου ή τη συμπεριφορά με έντονη την έμφυλη διάκριση, η οποία παραβιάζει κατάφωρα την αξιοπρέπεια των ατόμων που την υφίστανται.

Η σεξουαλική παρενόχληση πέραν του χώρου εργασίας μπορεί επίσης να λαμβάνει χώρα σε χώρους εκπαίδευσης, αθλητισμού, θρησκευτικής λατρείας, σε κοινωνικά ιδρύματα καθώς και σε οποιοδήποτε τομέα της κοινωνικής ζωής όπου η ιεραρχία και οι σχέσεις εξουσίας μπορούν να αποτελέσουν παράγοντες ευαλωτότητας και θυματοποίησης.

Το trafficking που ορίζεται διεθνώς από το «Πρωτόκολλο των Ηνωμένων Εθνών για την Αποτροπή Καταστολή και τη Τιμωρία της Παράνομης διακίνησης Προσώπων με σκοπό τη Σεξουαλική και Οικονομική Εκμετάλλευση ιδιαίτερα Γυναικών και Παιδιών» και αφορά τη στρατολόγηση, μεταφορά, μετακίνηση, εγκατάσταση , ή παραλαβή προσώπων, μέσω απειλής, ή χρήσης βίας, ή άλλων μορφών εξαναγκασμού, της απαγωγής, του δόλου, της εξαπάτησης, της κατάχρησης της δύναμης, της κατάχρησης μιας τρωτής ή ευάλωτης θέσης, της προσφοράς ή της αποδοχής οικονομικού ή άλλου οφέλους για την επίτευξη της σύμφωνης γνώμης ενός προσώπου το οποίο ασκεί έλεγχο ή εξουσία επί άλλου προσώπου για το σκοπό της εκμετάλλευσης.

Η εκμετάλλευση περιλαμβάνει την εκμετάλλευση της πορνείας ή άλλες μορφές σεξουαλικής εκμετάλλευσης, την εξαναγκαστική εργασία, ή παροχή υπηρεσιών, τη διαμόρφωση συνθηκών σκλαβιάς, ή τη λήψη σωματικών οργάνων. Ο ορισμός αυτός είναι  γνωστός ως «Πρωτόκολλο του Palermo» (2000) ή «Πρωτόκολλο του Trafficking».

Το Stalking ορίζεται η μη εμφανής παρακολούθηση ή παρενόχληση. Ο δράστης εμφανίζει εμμονική συμπεριφορά συχνά παρακολουθώντας το σπίτι σου, την κοινωνική σου ζωή, στέλνοντας ενοχλητικά μηνύματα στο κινητό σου, ενοχλώντας τους οικείους σου κλπ

ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ

24ωρη τηλεφωνική γραμμή SOS 15900

κοινωνικές παροχές
Παιδική Κακοποίηση

 

 

Παιδική κακοποίηση είναι η σωματική, σεξουαλική ή συναισθηματική κακομεταχείρηση ή παραμέληση ενός παιδιού ή παιδιών. Στις ΗΠΑ, τα Centers for Disease Control and Prevention (CDC), και το Department for Children and Families (DCF), ορίζουν ως παιδική κακοποίηση κάθε πράξη ή σειρά πράξεων ή παράλειψη εκ μέρους ενός γονιού ή άλλου ατόμου που φροντίζει το παιδί, η οποία έχει ως αποτέλεσμα τη βλάβη, το δυναμικό για βλάβη ή την απειλή βλάβης ενός παιδιού. Η παιδική κακοποίηση μπορεί να συμβεί στο σπίτι του παιδιού ή σε οργανισμούς (σχολεία ή κοινότητες) όπου το παιδί αλληλεπιδρά. Υπάρχουν τέσσερις κύριες κατηγορίες παιδικής κακοποίησης: παραμέληση, σωματική κακοποίηση, ψυχολογική ή συναισθηματική κακοποίηση και σεξουαλική κακοποίηση.

Η παιδική κακοποίηση αποτελεί ένα ζήτημα, οι συνέπειες του οποίου έχουν διάρκεια και επηρεάζουν και τη μετέπειτα ζωή του παιδιού, μετατρέποντάς το σε έναν ενήλικα που αντιμετωπίζει δυσκολίες σε διάφορες σημαντικές πτυχές της ζωής του.

 


 

Κύριες μορφές παιδικής κακοποίησης και παραμέλησης παιδιών

 

Σωματική κακοποίηση

Η σωματική κακοποίηση περιλαμβάνει κάθε είδους τραυματισμούς ή κακώσεις διαφορετικής σοβαρότητας και συχνά διαφορετικών ηλικιών, που δεν οφείλονται σε ατυχήματα. Η κάκωση μπορεί να είναι μία ή πολλές, παρατηρούνται δε συχνότερα στο κεφάλι και στα άκρα του παιδιού, δηλαδή στα ακάλυπτα μέρη του σώματος. Οι επαγγελματίες υγείας οφείλουν, ακόμα και με την παραμικρή υποψία, να εξετάζουν με προσοχή όλο το σώμα του παιδιού.

 

Ψυχολογική κακοποίηση

Η ψυχολογική κακοποίηση ενός παιδιού μπορεί να περιλαμβάνει πράξεις και συμπεριφορές οι οποίες εμπεριέχουν απόρριψη, εκφοβισμό, απομόνωση, εκμετάλλευση, υποτίμηση, συναισθηματική απροσφορότητα όπως και κοινωνικά αποκλίνουσες πράξεις.

 

Παραμέληση

Ως παραμέληση θεωρείται το φαινόμενο σύμφωνα με το οποίο η διατροφή, η ιατρική φροντίδα, η ένδυση, η στέγαση, η σχολική φοίτηση ή η παρακολούθηση που παρέχεται στο παιδί είναι έντονα ανεπαρκής ή ακατάλληλη σε βαθμό τέτοιο ώστε να παραβλέπεται ή να τίθεται σε σοβαρό κίνδυνο ή υγεία και η ανάπτυξή του. Ένα παιδί είναι παραμελημένο εάν αφεθεί χωρίς φροντίδα για μακρά χρονικά διαστήματα ή εάν εγκαταλειφθεί.

Στα πλαίσια της παραμέλησης εντάσσεται και η ανεπάρκεια της αύξησης ή δυστροφία μη οργανικής αιτιολογίας. Λόγω των ιδιαιτέρων χαρακτηριστικών, αναφέρεται ως ξεχωριστή κατηγορία.

 

Σεξουαλική παραβίαση

Σεξουαλική παραβίαση θεωρείται η συμμετοχή ή η έκθεση παιδιών και εφήβων σε πράξεις με σεξουαλικό περιεχόμενο υποκινούμενες από ενήλικα, συνήθως, που έχει σχέση φροντίδας ή οικειότητας με το παιδί, οι οποίες έχουν ως σκοπό τη σεξουαλική διέγερση ή/και ικανοποίηση του ενήλικα. Χαρακτηριστικά του φαινομένου είναι η ανηλικότητα του παιδιού, η σχέση εξάρτησης ή εμπιστοσύνης ανάμεσα στον ενήλικα και το παιδί, η έλλειψη συνειδητής κατανόησης της έννοιας και του περιεχομένου της πράξης αυτής, άρα και η έλλειψη συνειδητής συναίνεσης του παιδιού. Η σεξουαλική παραβίαση εμπεριέχει διάφορες μορφές με ή χωρίς επαφή, από την έκθεση σε επίδειξη, τις θωπείες και τις ασελγείς πράξεις, μέχρι το βιασμό και την αιμομιξία. Η παιδική πορνογραφία και η πορνεία δεν είναι παρά οι εμπορευματικές πλευρές αυτού του ζητήματος, οι οποίες αναφέρονται με τον όρο "σεξουαλική εκμετάλλευση".

Κακομεταχείριση

Κακομεταχείριση (συμπεριλαμβανομένης της βίαιης τιμωρίας), που περιλαμβάνει σωματική, σεξουαλική και ψυχολογική/συναισθηματική βία και παραμέληση βρεφών, παιδιών και εφήβων από τους γονείς τους, τους φροντιστές τους και από άλλες μορφές εξουσίας και η οποία τις περισσότερες φορές εκφράζεται στο σπίτι αλλά και σε άλλους χώρους που ζουν παιδιά, όπως σχολεία και ορφανοτροφεία.

 

Bullying

Bullying (συμπεριλαμβανομένου και του διαδικτυακού bullying), που σημαίνει ανεπιθύμητη επιθετική συμπεριφορά από ένα παιδί ή από μία ομάδα παιδιών χωρίς στενή συγγενική σχέση (πχ. αδέλφια) ή άλλη συναισθηματική σχέση (πχ. ερωτικοί σύντροφοι) προς ένα άλλο παιδί (θύμα). Το Bullying περιλαμβάνει επαναλαμβανόμενο σωματική, ψυχολογική ή κοινωνική έκθεση του θύματος σε βία, κυρίως μέσα στο περιβάλλον του σχολείου αλλά και σε μέρη που συγκεντρώνονται παιδιά και διαδικτυακά.

Βία μεταξύ των παιδιών

Βία μεταξύ των παιδιών και των νέων εφήβων ή νέων ενηλίκων, ηλικίας από 10 έως 29 ετών, που συμβαίνει συνήθως στα πλαίσια μίας κοινότητας μεταξύ γνωστών και αγνώστων, και περιλαμβάνει bullying και σωματική επίθεση με ή χωρίς τη χρήση όπλων (πυροβόλα όπλα, μαχαίρια, κ.ά.), με ενδεχόμενη εμπλοκή συμμοριών.

Βία μεταξύ συντρόφων

Βία μεταξύ συντρόφων (ή ενδοοικογενειακή βία) που περιλαμβάνει σωματική, σεξουαλική και συναισθηματική βία από έναν από τους συντρόφους ή από έναν πρώην σύντροφο. Στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, ο σύντροφος που υποβάλλεται σε βία είναι η γυναίκα, παρόλο που υπάρχουν και περιστατικά βίας από τις γυναίκες συντρόφους προς τους άντρες. Πολύ συχνά, η βία ενάντια στα κορίτσια απαντάται σε γάμους κοριτσιών και σε πρώιμους ή αναγκαστικούς γάμους. Η βία μεταξύ συντρόφων στην εφηβεία, πολλές φορές αποκαλείται «βία κατά τη διάρκεια των ραντεβού».

Συναισθηματική ή ψυχολογική βία

Συναισθηματική ή ψυχολογική βία που περιλαμβάνει απαγόρευση κινήσεων, εξευτελισμό, δυσφήμηση, εκφοβισμό, διαχωρισμό, απόρριψη και άλλες μη σωματικές μορφές εχθρικής συμπεριφοράς.

Οποιαδήποτε από αυτές τις μορφές βίας, εάν απευθύνεται ενάντια σε κορίτσια ή αγόρια εξαιτίας του φύλου ή του γένου τους, μπορεί να συνιστά και έμφυλη βία.

 

 

Όλα τα παιδιά έχουν συγκεκριμένα δικαιώματα που ορίζονται από τις Διεθνείς Συμβάσεις, το Σύνταγμα και τους νόμους.

Το σημαντικότερο κείμενο για τα Δικαιώματα του Παιδιού είναι η ΔΙΕΘΝΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΟΗΕ.

Η Σύμβαση αυτή, που υπογράφτηκε το 1989 από τα κράτη-μέλη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, ρυθμίζει τις υποχρεώσεις των κρατών για την προστασία και προαγωγή των δικαιωμάτων του παιδιού. Το 1992 έγινε νόμος και στην χώρα μας (νόμος 2101/92).Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού περιλαμβάνει τρεις μεγάλες κατηγορίες δικαιωμάτων:

  • Προστασία (από κάθε μορφής κακοποίηση, σεξουαλική, βία σωματική και ψυχολογική, εκμετάλλευση, διάκριση, ρατσισμό, εγκατάλειψη, αμέλεια κ.λπ.)

  • Παροχές (δικαίωμα στην εκπαίδευση, την υγεία, την πρόνοια, την ψυχαγωγία, κ.λπ.)

  • Συμμετοχή (δικαίωμα στην έκφραση γνώμης, την πληροφόρηση, τον ελεύθερο χρόνο, κ.λπ.)

Χρήσιμα

(Το παραμύθι αυτό έχει συνταχθεί υπό την εποπτεία του Συμβουλίου της Ευρώπης, απευθύνεται σε παιδιά προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας (1-5 ετών) και αποτελεί μέρος της εκστρατείας ενημέρωσης του Συμβουλίου ενάντια στη σεξουαλική κακοποίηση παιδιών)

 

   Φορείς που μπορείτε να απευθυνθείτε

bottom of page